Rietvinck
Rietvinck
Het Amsterdamse woonzorgcentrum De Rietvinck van zorginstelling Orisa Groep is onlangs gerenoveerd en uitgebreid. De Rietvinck is in de jaren tachtig van de vorige eeuw ontstaan door de inzet van actieve buurtbewoners uit stadswijk de Jordaan. Ontwerp uitgangspunten zijn de menselijke schaal en het creëren van huiselijkheid. Een nieuwe woonlaag onderdak kappen en de volledige herinrichting (van het interieur) resulteren in een succesvolle renovatie. De groepswoningen onderscheiden zich in drie stijlen: klassiek Jordanees, modern en volkse chique. De Rietvinck is genomineerd voorde Hedy d'Ancona Prijs 2010 voor excellente zorgarchitectuur, zie www.hedydanconaprijs.nl.
De Rietvinck is een van de locaties van opdrachtgever en gebruiker de OsiraGroep aan de rand van de Jordaan. De Rietvinck is in de jaren tachtig van de vorige eeuw ontstaan door een actieve groep buurtbewoners die voor hun ouderen een voorziening in de wijk wilde realiseren. De Rietvinck heeft daardoor van oudsher een buurtgerichte functie. Na de grondige renovatie en uitbreiding van het gebouw biedt het zorg aan veertig ouderen in groepswonen voor ouderen met de ziektebeelden psyche geriatrie en chronische somatiek, 26 zorgwoningen, tweeplaatsen voor kortdurend verblijf én dagverzorging voor roze ouderen uit de buurt.
De structuur van het bestaande gebouw is aangepast naar een meer open structuur. Grote ramen, veel daglicht, overzichtelijke gangen. Vanuit het gebouw is er een continue relatie met de omgeving. Vanuit de huiskamers en appartementen ervaren de bewoners het leven op straat in de Amsterdamse binnenstad. Het bestaande gebouw is opgetopt met een extra verdieping aan de Brouwersgracht en Vinkenstraat. Deze extra verdiepingen zijn vormgegeven als dakkappen en vormen een fraaie beëindiging van de gevels. De appartementen onder de kappen zijn knus en huiselijk en verzachten het massieve karakter van het oude gebouw. De gevels zijn geolied in diverse tinten steeds wisselend per gevelstramien. Het gebouw lijkt te bestaan uit kleinere onderdelen, net als de iedere bewonersgroep uit individuen bestaat.
De jury van de Hedy d’Ancona Prijs 2010 roemt onder meer de ontwerpkeuzen voor zadeldaken en oliën. Daarnaast dat de bleke oorspronkelijke baksteen de architectuur devalueerde: “Het exterieur is met (deze) twee gebaren getransformeerd. Het feit dat er een extra verdieping nodig was, stelde Prosman in staat de iele dakrand massa te geven. (..) Intern veranderde de architect het institutionele karakter van De Rietvinck in een open en lichte zorgomgeving.“
Kleinschaligheid is een middel om de zorgvisie te realiseren; het kleinschalig groepswonen kan de thuissituatie het beste nabootsen. Bij de Rietvinck is gekozen voor een zestal groepswoningen voor zes á zeven cliënten in een omgeving met een diversiteit aan leefstijlen. De woningen onderscheiden zich in drie stijlen – klassiek Jordanees, modern en volkse chique. Het ontwerp is steeds getoetst door een werkgroep van bewoners en medewerkers.
Het gebouw manifesteert zich als een modern gebouw passend in de Amsterdamse grachtengordel. Het interieur is vooral licht met veel uitzicht naar de omliggende gracht, straat en binnentuin. Het interieur oogt stijlvol door de houten vloeren, het kleurig gebloemd behang en dikke gordijnen in velours. De meubelobjecten op maat en houten deuren zijn ontworpen als huiselijk onderdeel van het gebouw. Bijzondere aandacht vraagt de inbreng van originele authentieke fauteuils in de kamers die bij inkopers kriskras door het land zijn verzameld. Elke plek in het gebouw meet zich met de schaal van de gebruiker – rolstoeltoegankelijk, aangename kleurenpatronen, ruime gemeenschappelijke eet- en huiskamers. Het restaurant ontvangt buurtbewoners die hier veelvuldig diner en lunch gebruiken. De structuurverbetering maakt van De Rietvinck een open huis waar activiteiten van buiten af gezien worden.
Door zijn hernieuwde ongecompliceerde sfeer is De Rietvinck een trekpleister in De Jordaan. Alle ‘bijzondere’ groepen Jordaan bewoners treffen elkaar. Of het nu de thuisloze van het Haarlemmerplein, de yup van de grachtengordel of de rasechte Jordanees is. Iedereen voelt zich gerespecteerd en begrepen. Voor deze diverse gebruikers wil de Rietvinck een thuis zijn met haar aanbod van dagbesteding. Speciaal voor roze ouderen organiseert zij in samenwerking met het COC, de Schorerstichting en het(wibo)-complex L.A. Rieshuis voor homoseksuele ouderen activiteiten en ontmoeting. De OsiraGroep en de locatie De Rietvinck wil onderscheidend zijn, samen met het ROC Amsterdam heeft zij daarom het Zorgcollege vormgegeven. Daarmee voorziet zij in een kweekvijver voor leerlingen, stagiaires en toekomstige medewerkers. Binnen alle functies in de locatie staat het leren centraal. Medewerkers en cliënten coachen de leerlingen al werkende binnen de diverse opleidingsrichtingen en opleidingsniveaus.
Fotografie: Jeroen Musch